1-Allah’ın isimlerinin hepsi güzeldir. Allah şöyle buyurdu: {En güzel isimler Allah&"ındır} [Araf: 180]
Allah’a ibadet etmemiz, O’ndan korkmamız ve rica etmemiz için O’nu yüce zatıyla tanıdık.
2-Allah’ın isimleri ve sıfatları sadece iki kaynak tarafından kanıtlanır: Birincisi: Kur’an-ı kerim, ikincisi de: Allah Resulünün sünnetidir. Allah’ın isimlerini o iki kaynaktan başka hiçbir şey kanıtlayamaz. İşte biz, Allah ve Resulünün kanıtladıkları şeyleri kanıtladığımız gibi, reddettiklerini de reddediyoruz. Allah’ın ne ispat edilmesini ne de reddedilmesini istediği şeyi, biz de deliller olmadığı için, ne ispat ediyoruz ne de reddediyoruz. Fakat o şeyin manası hakkında bir ayrıntı daha vardır. Eğer istenilen mana Allah’a yakışıyorsa kabul ederiz, yakışmıyorsa reddederiz.
3-Allah’ın isimleri hakkında konuşmak, O’nun zatı hakkında konuşmak gibidir. Ve biz Allah’ın kutsi zatinin nasıl bir şey olduğunu bilmediğimiz gibi, O’nun yüce sıfatlarının nasıl bir şey olduklarını da bilemeyiz. Fakat biz tahrif, tatil, tekyif ve temsil yapmadan iman ediyoruz.
4-Allah’ın isimlerinin ve sıfatlarının, hakiki olup mecaz olmayan anlamları vardır. Bunlar Allah’ın zatına ve O’nun mükemmel sıfatlarına delalet eder. Örneğin: Kadir (Sonsuz kudret sahibi olan), Âlim (Her şeyi hakkıyla bilen), Hakîm (Her şeyi yerli yerinde yapan), Samii ve Basîr (her şeyi duyan ve görendir). Bu isimler, Allah’ın zatına, kudretine, ilmine, hikmetine, duymasına ve görmesine delalet eder.
5-Allah azze ve celle’yi noksanlardan tenzih etmek tatilsiz bir tenzihtir. Allah geniş anlamda her türlü noksanlardan tenzih edilir ve O’nun mükemmelliği her türlü özellikte ispat edilir. {Onun benzeri hiçbir şey yoktur. O, hakkıyla işitendir, hakkıyla görendir} [Şura:11]
6-Allah’ın isimlerine iman etmek: Allah’ın isim ve sıfatlarına iman etmeyi gerektirdiği gibi o isimden meydana gelen tesirlerine inanmayı da gerektiriyor. Mesela Allah’ın &" Rahim &" ismi Allah’ın rahmetle sıfatlandırıldığına işaret ettiği gibi O’nun kulunu merhamet etmesini de gösterir.
1-Allah’ın isimleri belli rakamla sınırlı değildir. Hadiste Peygamberimiz (sav) şöyle buyurdu: &" Kendini isimlendirdiğin, kullarından birisine öğrettiğin, Kitabında indirdiğin veya katındaki gayb ilminde kendine has kıldığın sana âit her isimle senden istiyorum (sana dua ediyorum)… &" (Ahmed)
2-Allah’ın bazı isimleri sadece Kendisine mahsustur. Allah’tan başkasından hiç kimse o isimleri ortak olarak kullanamaz. Örneğin: &" Allah &" ve &" Rahim &" isimlerinin Allah’tan başkası için kullanılması caiz değildir. Bazı isimleri ise, herkesin kullanabileceği isimlerdir, fakat şunu bilelim ki; Allah’ın isimleri O’nun için yücedir ve sıfatları da O’nun için mükemmeldir.
3-Allah’ın isimlerinden sıfatlar çıkarılır, çünkü her isim bir sıfat içerir. Sıfatlardan ise isimler çıkarılamaz. Mesela &" Allah kızıyor &" diyebildiğimiz halde, &" Allah kızgındır &" diye diyemeyiz. Allah ne yücedir.
1-Allah’ın isimlerinin hepsi güzeldir. Allah şöyle buyurdu: {En güzel isimler Allah&"ındır} [Araf: 180]
Allah’a ibadet etmemiz, O’ndan korkmamız ve rica etmemiz için O’nu yüce zatıyla tanıdık.
2-Allah’ın isimleri ve sıfatları sadece iki kaynak tarafından kanıtlanır: Birincisi: Kur’an-ı kerim, ikincisi de: Allah Resulünün sünnetidir. Allah’ın isimlerini o iki kaynaktan başka hiçbir şey kanıtlayamaz. İşte biz, Allah ve Resulünün kanıtladıkları şeyleri kanıtladığımız gibi, reddettiklerini de reddediyoruz. Allah’ın ne ispat edilmesini ne de reddedilmesini istediği şeyi, biz de deliller olmadığı için, ne ispat ediyoruz ne de reddediyoruz. Fakat o şeyin manası hakkında bir ayrıntı daha vardır. Eğer istenilen mana Allah’a yakışıyorsa kabul ederiz, yakışmıyorsa reddederiz.
3-Allah’ın isimleri hakkında konuşmak, O’nun zatı hakkında konuşmak gibidir. Ve biz Allah’ın kutsi zatinin nasıl bir şey olduğunu bilmediğimiz gibi, O’nun yüce sıfatlarının nasıl bir şey olduklarını da bilemeyiz. Fakat biz tahrif, tatil, tekyif ve temsil yapmadan iman ediyoruz.
4-Allah’ın isimlerinin ve sıfatlarının, hakiki olup mecaz olmayan anlamları vardır. Bunlar Allah’ın zatına ve O’nun mükemmel sıfatlarına delalet eder. Örneğin: Kadir (Sonsuz kudret sahibi olan), Âlim (Her şeyi hakkıyla bilen), Hakîm (Her şeyi yerli yerinde yapan), Samii ve Basîr (her şeyi duyan ve görendir). Bu isimler, Allah’ın zatına, kudretine, ilmine, hikmetine, duymasına ve görmesine delalet eder.
5-Allah azze ve celle’yi noksanlardan tenzih etmek tatilsiz bir tenzihtir. Allah geniş anlamda her türlü noksanlardan tenzih edilir ve O’nun mükemmelliği her türlü özellikte ispat edilir. {Onun benzeri hiçbir şey yoktur. O, hakkıyla işitendir, hakkıyla görendir} [Şura:11]
6-Allah’ın isimlerine iman etmek: Allah’ın isim ve sıfatlarına iman etmeyi gerektirdiği gibi o isimden meydana gelen tesirlerine inanmayı da gerektiriyor. Mesela Allah’ın &" Rahim &" ismi Allah’ın rahmetle sıfatlandırıldığına işaret ettiği gibi O’nun kulunu merhamet etmesini de gösterir.
1-Allah’ın isimleri belli rakamla sınırlı değildir. Hadiste Peygamberimiz (sav) şöyle buyurdu: &" Kendini isimlendirdiğin, kullarından birisine öğrettiğin, Kitabında indirdiğin veya katındaki gayb ilminde kendine has kıldığın sana âit her isimle senden istiyorum (sana dua ediyorum)… &" (Ahmed)
2-Allah’ın bazı isimleri sadece Kendisine mahsustur. Allah’tan başkasından hiç kimse o isimleri ortak olarak kullanamaz. Örneğin: &" Allah &" ve &" Rahim &" isimlerinin Allah’tan başkası için kullanılması caiz değildir. Bazı isimleri ise, herkesin kullanabileceği isimlerdir, fakat şunu bilelim ki; Allah’ın isimleri O’nun için yücedir ve sıfatları da O’nun için mükemmeldir.
3-Allah’ın isimlerinden sıfatlar çıkarılır, çünkü her isim bir sıfat içerir. Sıfatlardan ise isimler çıkarılamaz. Mesela &" Allah kızıyor &" diyebildiğimiz halde, &" Allah kızgındır &" diye diyemeyiz. Allah ne yücedir.
